కపిల గీత - 180 / Kapila Gita - 180

🌹. కపిల గీత - 180 / Kapila Gita - 180 🌹

🍀. కపిల దేవహూతి సంవాదం 🍀

📚. ప్రసాద్‌ భరధ్వాజ

🌴 4. భక్తి యోగ లక్షణములు మరియు సాధనలు - 34 🌴

34. ఏవం హరౌ భగవతి ప్రతిలబ్ధభావో భక్త్యా ద్రవద్ధృదయ ఉత్పులకః ప్రమోదాత్
ఔత్కణ్ఠ్యబాష్పకలయా ముహురర్ద్యమానస్ తచ్చాపి చిత్తబడిశం శనకైర్వియుఙ్క్తే॥

తాత్పర్యము : ఈ విధముగా ధ్యానాభ్యాసము చేయుటవలన సాధకునకు శ్రీహరియందు పరిపూర్ణ భక్తి ఏర్పడును. దాని ప్రభావమున అతని హృదయము ఆర్ద్రమగును. ఆనందాతిరేకముచే తనువు పులకించును. ఉత్కంఠవలన కలిగిన అశ్రుధారలచే మాటిమాటికిని అతని దేహము తడిసిపోవును.చేపలను ఆకర్షించు గాలమువలె శ్రీహరిని తనవైపు మరల్చుకొనుటకు సాధనమైన చిత్తమునుగూడ తిన్నతిన్నగా ధ్యేయవస్తువునకు దూరమొనర్చును. ఈ స్థితిలో ద్యాత, ధ్యానము, ధ్యేయము అను త్రిపుటి ఉండదు. భగవంతుడు ఒక్కడే మిగిలి యుండును. అనగా భక్తుడు భగవంతునిలో ఏకీభావస్థితిని పొందును.

వ్యాఖ్య : మనస్సు యొక్క చర్య అయిన ధ్యానం సమాధి లేదా శోషణ యొక్క పరిపూర్ణ దశ కాదని ఇక్కడ స్పష్టంగా పేర్కొనబడింది. ఆదిలో మనస్సు భగవంతుని స్వరూపాన్ని ఆకర్షించడంలో పని చేస్తుంది, కానీ ఉన్నత దశలలో మనస్సును ఉపయోగించుకునే ప్రశ్నే ఉండదు. ఒక భక్తుడు తన ఇంద్రియాలను శుద్ధి చేసుకోవడం ద్వారా పరమేశ్వరుని సేవించడం అలవాటు చేసుకుంటాడు. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, ఒక వ్యక్తి స్వచ్ఛమైన భక్తి సేవలో లేనంత వరకు ధ్యానం యొక్క యోగ సూత్రాలు అవసరం. ఇంద్రియాలను శుద్ధి చేయడానికి మనస్సు ఉపయోగించ బడుతుంది, కానీ ధ్యానం ద్వారా ఇంద్రియాలు శుద్ధి చేయబడినప్పుడు, ఒక నిర్దిష్ట ప్రదేశంలో కూర్చుని భగవంతుని స్వరూపాన్ని ధ్యానించడానికి ప్రయత్నించాల్సిన అవసరం లేదు. ఒక వ్యక్తి స్వయంచాలకంగా భగవంతుని వ్యక్తిగత సేవలో నిమగ్నమయ్యేంత అలవాటు పడిపోతాడు. భగవంతుని స్వరూపంపై మనస్సు బలవంతంగా నిమగ్నమైనప్పుడు, యోగి స్వయంచాలకంగా భగవంతుని వ్యక్తిగత సేవలో నిమగ్నమవ్వడు కాబట్టి దీనిని నిర్బీజ-యోగ లేదా నిర్జీవ యోగా అంటారు. కానీ అతను నిరంతరం భగవంతుని గురించి ఆలోచిస్తున్నప్పుడు, దానిని సబీజ-యోగ లేదా జీవన యోగా అంటారు. జీవన యోగా వేదికగా ఒకరు పదోన్నతి పొందాలి.


సశేషం..

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹




🌹 Kapila Gita - 180 🌹

🍀 Conversation of Kapila and Devahuti 🍀

📚 Prasad Bharadwaj

🌴 4. Features of Bhakti Yoga and Practices - 34 🌴

34. evaṁ harau bhagavati pratilabdha-bhāvo bhaktyā dravad-dhṛdaya utpulakaḥ pramodāt
autkaṇṭhya-bāṣpa-kalayā muhur ardyamānas tac cāpi citta-baḍiśaṁ śanakair viyuṅkte

MEANING : By following this course, the yogī gradually develops pure love for the Supreme Personality of Godhead, Hari. In the course of his progress in devotional service, the hairs on his body stand erect through excessive joy, and he is constantly bathed in a stream of tears occasioned by intense love. Gradually, even the mind, which he used as a means to attract the Lord, as one attracts a fish to a hook, withdraws from material activity.

PURPORT : Here it is clearly mentioned that meditation, which is an action of the mind, is not the perfect stage of samādhi, or absorption. In the beginning the mind is employed in attracting the form of the Supreme Personality of Godhead, but in the higher stages there is no question of using the mind. A devotee becomes accustomed to serving the Supreme Lord by purification of his senses. In other words, the yoga principles of meditation are required as long as one is not situated in pure devotional service. The mind is used to purify the senses, but when the senses are purified by meditation, there is no need to sit in a particular place and try to meditate upon the form of the Lord. One becomes so habituated that he automatically engages in the personal service of the Lord. When the mind forcibly is engaged upon the form of the Lord, this is called nirbīja-yoga, or lifeless yoga, for the yogī does not automatically engage in the personal service of the Lord. But when he is constantly thinking of the Lord, that is called sabīja-yoga, or living yoga. One has to be promoted to the platform of living yoga.


Continues...

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹