అంతర్యామి - అప్రమత్తత
అప్రమత్తత అంటే జాగ్రత్తగా ఉండటం. ఇది లోకంలో ఉన్న మానవాళికే కాదు, సకల ప్రాణులకూ అవసరం. ప్రపంచంలో ప్రమాదాలెప్పుడూ పొంచి ఉంటాయి. ఎప్పుడు ఏ ప్రమాదం ఎలా ముంచుకువస్తుందో ఎవరికీ తెలియదు. ముందుగా ఊహించడం కష్టం కనుక ప్రతి ప్రాణీ సదా అప్రమత్తంగా ఉండటమే శ్రేయస్కరం.
ప్రమాదాలు రెండు విధాలు. మానవ ప్రమేయం లేకున్నా దైవికంగా జరిగేవి మొదటిరకం. భూకంపాలు, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు, సునామీలు, తుపానులు, సుడిగాలులు, వరదలు మొదలైనవన్నీ దైవికంగా జరిగేవి. మానవుల తప్పుల వల్ల జరిగేవి రెండోరకం. దైవిక ప్రమాదాలను ముందుగా ఊహించడం సాధ్యం కాదు గనుక అవి సంభవించినప్పుడు మనిషి జాగ్రత్తగా వాటినుంచి సురక్షితంగా బయటపడటానికి యత్నించాలి. కానీ మనిషి తెలిసో తెలియకో చేసే తప్పులవల్లా ఎన్నో ప్రమాదాలు జరుగుతుంటాయి. వీటికి కారణం మనిషిలో అప్రమత్తత లోపించడమే. ఇది శోచనీయం.
మనిషి సర్వకాలాల్లో తన క్షేమాన్ని భావిస్తూ ఉండాలి. అందుకే పెద్దలు ఎప్పుడూ మంచి భావాలనే ఆహ్వానించాలంటారు. సద్భావన వల్ల మనసు అనుకూల మార్గంలో ప్రయాణిస్తుందని మనస్తత్వవేత్తలు అంటారు. అందుకే ఋగ్వేదం- ‘మంగళకరమైన భావాలను అన్ని దిక్కుల నుంచి ఎల్లవేళలా ఆహ్వానించండి’ అని చెబుతోంది. కనుక మనిషి నిరంతరం మంచిని తలుస్తూ ఉండాలి.
శరీరం స్వాధీనంలో ఉన్నప్పుడే, ఆరోగ్యవంతంగా ఉన్నప్పుడే ఆత్మోన్నతి కోసం సాధన చేయాలని, సద్గుణాలను అలవరచుకోవాలని భర్తృహరి తన సుభాషిత త్రిశతిలో అన్నాడు. కొంపలంటుకొన్నప్పుడు నీళ్లకోసం బావిని తవ్వేవాడు మూర్ఖుడు కాక మరెవరు? రాబోయే కాలాన్ని క్షేమంగా గడపాలనుకొనే ప్రతి మనిషీ ముందుగానే మేలుకొని ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాలి. ఇటుకపై ఇటుక పేర్చుకొంటూ పోతుంటేనే ఉన్నత భవనం రూపొందినట్లు- ఒక్కొక్క మంచి పనిని నిత్యం చేసుకుంటూ ముందుకు సాగితేనే మనిషి హాయిగా మనగలుగుతాడన్నది మహనీయుల ఉపదేశం!
సమయం వచ్చినప్పుడు చూద్దాంలెమ్మని కొందరు సమయాన్ని వృథా చేస్తుంటారు. ఎప్పుడు ఆపద వస్తే అప్పుడే మేల్కొంటామనుకుంటే, ఒక్కోసారి మనిషికి ఆలోచించే సమయం దొరకదు. చెరువుకట్ట తెగిపోకముందే ఆనకట్టను దృఢంగా చేయడం అవసరం.
ముఖ్యంగా కొందరు విద్యార్థులు సంవత్సరం అంతా వృథాగా కాలక్షేపం చేసి, పరీక్షల సమయంలో చదువుకొందామనుకొంటారు. పరీక్షలు సమీపిస్తున్నకొద్దీ ఆందోళన పెరిగి, తగిన సమయం లభించక ఫలితాల్లో విఫలం చెందుతుంటారు. ఈ పద్ధతి శ్రేయస్కరం కాదు. ఒక్కొక్క నీటిబొట్టు పడుతూ ఉంటేనే కుండ పూర్తిగా నిండుతుంది. అలాగే నిత్యం అప్రమత్తతతో చేసే నిర్విరామకృషి వల్లనే విజయలక్ష్యం సునాయాసంగా సాధ్యమవుతుంది. ముందుగానే మేల్కొని కృషి చేయడం ఉత్తమ పద్ధతి. ప్రమాదం సంభవించినప్పుడు మేల్కొని ఆపదనుంచి గట్టెక్కడం మధ్యమ పద్ధతి. కొంపలు అంటుకుపోతున్నా గాఢనిద్రలో ఉంటూ, ఏ మాత్రం స్పందించక పోవడం అధమ పద్ధతి. ఏ పద్ధతి అనుసరణీయమో తేల్చుకోవలసింది మనిషే.
మనిషి అప్రమత్తంగా జీవించేందుకు సూర్యుణ్ని ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. ఆరునూరైనా, నూరు ఆరైనా సూర్యుడు సకాలంలోనే ఉదయిస్తాడు. తగిన సమయంలోనే అస్తమిస్తాడు. సూర్యుణ్ని చూసి క్రమశిక్షణను నేర్చుకోవాలి. క్రమశిక్షణతోనే అప్రమత్తత సాధ్యం.
మానవులు అపజయాలను పొందడానికి అప్రమత్తత లోపించడమే ప్రధాన కారణం.
- డాక్టర్‌ అయాచితం నటేశ్వరశర్మ
అప్రమత్తత అంటే జాగ్రత్తగా ఉండటం. ఇది లోకంలో ఉన్న మానవాళికే కాదు, సకల ప్రాణులకూ అవసరం. ప్రపంచంలో ప్రమాదాలెప్పుడూ పొంచి ఉంటాయి. ఎప్పుడు ఏ ప్రమాదం ఎలా ముంచుకువస్తుందో ఎవరికీ తెలియదు. ముందుగా ఊహించడం కష్టం కనుక ప్రతి ప్రాణీ సదా అప్రమత్తంగా ఉండటమే శ్రేయస్కరం.
ప్రమాదాలు రెండు విధాలు. మానవ ప్రమేయం లేకున్నా దైవికంగా జరిగేవి మొదటిరకం. భూకంపాలు, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు, సునామీలు, తుపానులు, సుడిగాలులు, వరదలు మొదలైనవన్నీ దైవికంగా జరిగేవి. మానవుల తప్పుల వల్ల జరిగేవి రెండోరకం. దైవిక ప్రమాదాలను ముందుగా ఊహించడం సాధ్యం కాదు గనుక అవి సంభవించినప్పుడు మనిషి జాగ్రత్తగా వాటినుంచి సురక్షితంగా బయటపడటానికి యత్నించాలి. కానీ మనిషి తెలిసో తెలియకో చేసే తప్పులవల్లా ఎన్నో ప్రమాదాలు జరుగుతుంటాయి. వీటికి కారణం మనిషిలో అప్రమత్తత లోపించడమే. ఇది శోచనీయం.
మనిషి సర్వకాలాల్లో తన క్షేమాన్ని భావిస్తూ ఉండాలి. అందుకే పెద్దలు ఎప్పుడూ మంచి భావాలనే ఆహ్వానించాలంటారు. సద్భావన వల్ల మనసు అనుకూల మార్గంలో ప్రయాణిస్తుందని మనస్తత్వవేత్తలు అంటారు. అందుకే ఋగ్వేదం- ‘మంగళకరమైన భావాలను అన్ని దిక్కుల నుంచి ఎల్లవేళలా ఆహ్వానించండి’ అని చెబుతోంది. కనుక మనిషి నిరంతరం మంచిని తలుస్తూ ఉండాలి.
శరీరం స్వాధీనంలో ఉన్నప్పుడే, ఆరోగ్యవంతంగా ఉన్నప్పుడే ఆత్మోన్నతి కోసం సాధన చేయాలని, సద్గుణాలను అలవరచుకోవాలని భర్తృహరి తన సుభాషిత త్రిశతిలో అన్నాడు. కొంపలంటుకొన్నప్పుడు నీళ్లకోసం బావిని తవ్వేవాడు మూర్ఖుడు కాక మరెవరు? రాబోయే కాలాన్ని క్షేమంగా గడపాలనుకొనే ప్రతి మనిషీ ముందుగానే మేలుకొని ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాలి. ఇటుకపై ఇటుక పేర్చుకొంటూ పోతుంటేనే ఉన్నత భవనం రూపొందినట్లు- ఒక్కొక్క మంచి పనిని నిత్యం చేసుకుంటూ ముందుకు సాగితేనే మనిషి హాయిగా మనగలుగుతాడన్నది మహనీయుల ఉపదేశం!
సమయం వచ్చినప్పుడు చూద్దాంలెమ్మని కొందరు సమయాన్ని వృథా చేస్తుంటారు. ఎప్పుడు ఆపద వస్తే అప్పుడే మేల్కొంటామనుకుంటే, ఒక్కోసారి మనిషికి ఆలోచించే సమయం దొరకదు. చెరువుకట్ట తెగిపోకముందే ఆనకట్టను దృఢంగా చేయడం అవసరం.
ముఖ్యంగా కొందరు విద్యార్థులు సంవత్సరం అంతా వృథాగా కాలక్షేపం చేసి, పరీక్షల సమయంలో చదువుకొందామనుకొంటారు. పరీక్షలు సమీపిస్తున్నకొద్దీ ఆందోళన పెరిగి, తగిన సమయం లభించక ఫలితాల్లో విఫలం చెందుతుంటారు. ఈ పద్ధతి శ్రేయస్కరం కాదు. ఒక్కొక్క నీటిబొట్టు పడుతూ ఉంటేనే కుండ పూర్తిగా నిండుతుంది. అలాగే నిత్యం అప్రమత్తతతో చేసే నిర్విరామకృషి వల్లనే విజయలక్ష్యం సునాయాసంగా సాధ్యమవుతుంది. ముందుగానే మేల్కొని కృషి చేయడం ఉత్తమ పద్ధతి. ప్రమాదం సంభవించినప్పుడు మేల్కొని ఆపదనుంచి గట్టెక్కడం మధ్యమ పద్ధతి. కొంపలు అంటుకుపోతున్నా గాఢనిద్రలో ఉంటూ, ఏ మాత్రం స్పందించక పోవడం అధమ పద్ధతి. ఏ పద్ధతి అనుసరణీయమో తేల్చుకోవలసింది మనిషే.
మనిషి అప్రమత్తంగా జీవించేందుకు సూర్యుణ్ని ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. ఆరునూరైనా, నూరు ఆరైనా సూర్యుడు సకాలంలోనే ఉదయిస్తాడు. తగిన సమయంలోనే అస్తమిస్తాడు. సూర్యుణ్ని చూసి క్రమశిక్షణను నేర్చుకోవాలి. క్రమశిక్షణతోనే అప్రమత్తత సాధ్యం.
మానవులు అపజయాలను పొందడానికి అప్రమత్తత లోపించడమే ప్రధాన కారణం.
- డాక్టర్‌ అయాచితం నటేశ్వరశర్మ
