విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 16 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 16

🌹. విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 16 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 16 🌹
📚. ప్రసాద్ భరద్వాజ

🌻 16. క్షేత్రజ్ఞః, क्षेत्रज्ञः, Kṣetrajñaḥ 🌻

ఓం క్షేత్రజ్ఞాయ నమః | ॐ क्षेत्रज्ञाय नमः | OM Kṣetrajñāya namaḥ

క్షేత్రం - శరీరం - జానాతి; క్షేత్రమును - చైతన్యమునకు ఆశ్రయమగు శరీరమును తన జ్ఞానశక్తితో ఎరుగువాడు క్షేత్రజ్ఞుడు.

:: మహాభారతం - శాంతి పర్వం ::

క్షేత్రాణి హి శరీరాణి బీజం చాపి శుభాశుభం ।

తాని వేత్తి స యోగాత్మా తతః క్షేత్రజ్ఞ ఉచ్యతే ॥ 351.6 ॥

శరీరములను క్షేత్రములందురు. ప్రాణుల శుభాశుభకర్మములు వానికి బీజము. యోగాత్ముడగు పరమాత్ముడు ఈ రెంటిని ఎరిగియుండును. అందుచే అతడు క్షేత్రజ్ఞుడని వ్యవహరింపబడుతాడు.

:: భగవద్గీత - కేత్రక్షేత్రజ్ఞ విభాగయోగము ::

ఇదం శరీరం కౌన్తేయ క్షేత్రమిత్యభిధీయతే ।

ఏతద్యో వేత్తి తం ప్రాహుః క్షేత్రజ్ఞ ఇతి తద్విదః ॥ 2 ॥

శ్రీ భగవానుడు చెప్పెను - కుంతీపుత్రుడవగు ఓ అర్జునా! ఈ శరీరమే క్షేత్రమనబడుచున్నది. దానిని తెలిసికొనువాడు క్షేత్రజ్ఞుడని - క్షేత్ర క్షేత్రజ్ఞుల నెఱింగినవారు చెప్పుదురు.

ఈ జడమైన శరీరమును చైతన్యవంతమైన ఒకశక్తి తెలిసికొనుచున్నది. ఆ ప్రజ్ఞారూపమగు వస్తువునే క్షేత్రజ్ఞుడందురు. క్షేత్రమగు శరీరమును తెలిసికొనువాడు క్షేత్రజ్ఞుడు. అతడే ప్రత్యగాత్మ.

దేహేంద్రియాది సంఘాతమున కంతయు అతడు సాక్షి, నిర్వికారుడు, చిద్రూపుడు, అవినాశి, పంచకోశ విలక్షణుడు. జడమగుదానిని జడమగునది తెలిసికొనలేదు. ప్రజ్ఞయే దానిని తెలిసికొనగలది. ఆ ప్రజ్ఞయే క్షేత్రజ్ఞుడు. 'వేత్తి' (ఎరుంగుచున్నాడు) అని చెప్పుటవలన క్షేత్రజ్ఞుడు ప్రజ్ఞావంతుడనియు, జడస్వరూపుడు కాడనియు స్పష్టమగుచున్నది.

సశేషం...
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹


🌹. VISHNU SAHASRANAMA CONTEMPLATION - 16 🌹
📚. Prasad Bharadwaj

🌻 16. Kṣetrajñaḥ 🌻

OM Kṣetrajñāya namaḥ

The knower of the field or body is called Kṣetrajña.

Mahābhārata - Śānti Parvaṃ

Kṣetrāṇi hi śarīrāṇi bījaṃ cāpi śubhāśubhaṃ,
tāni vetti sa yōgātmā tataḥ kṣetrajña ucyate. (351.6)

These bodies are the fields in which seeds consisting of man's good and bad acts yield their fruits as enjoyments and sufferings. As the dwelling spirit is the Knower of all these, He is called Kṣetrajña.

Bhagavad Gitā- Chapter - 13

Idaṃ śarīraṃ kaunteya kṣetramityabhidhīyate,
Etadyo vetti taṃ prāhuḥ kṣetrajña iti tadvidaḥ. (2)

O son of Kuntī! This body is referred to as the 'field.' Those who are versed in this call him who is the conscious of it as the 'Knower of the field.'

Field of activity is the body. And what is the body? The body is made of senses.

The conditioned soul wants to enjoy sense gratification, and, according to his capacity to enjoy sense gratification, he is offered a body, or field of activity. Therefore the body is called kṣetra, or the field of activity for the conditioned soul.

Now, the person, who should not identify himself with the body, is called Kṣetrajñaḥ, the knower of the field. It is not very difficult to understand the difference between the field and its knower, the body and the knower of the body.

🌻 🌻 🌻 🌻 🌻

Source Sloka

पूतात्मा परमात्मा च मुक्तानां परमा गतिः ।
अव्ययः पुरुषस्साक्षी क्षेत्रज्ञोऽक्षर एव च ॥ 2 ॥

పూతాత్మా పరమాత్మా చ ముక్తానాం పరమా గతిః ।
అవ్యయః పురుషస్సాక్షీ క్షేత్రజ్ఞోఽక్షర ఏవ చ ॥ 2 ॥

Pūtātmā paramātmā ca muktānāṃ paramā gatiḥ ।
Avyayaḥ puruṣassākṣī kṣetrajño’kṣara ēva ca ॥ 2 ॥

Continues....
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#ChaitanyaVijnanam #PrasadBhardwaj #చైతన్యవిజ్ఞానం #విష్ణుసహస్రనామములు #VishnuSahasranama

22 Sep 2020