విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 152, 153 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 152, 153

🌹. విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 152, 153 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 152, 153 🌹

📚. ప్రసాద్ భరద్వాజ

🌻152. వామనః, वामनः, Vāmanaḥ🌻

ఓం వామనాయ నమః | ॐ वामनाय नमः | OM Vāmanāya namaḥ

వామనః, वामनः, Vāmanaḥ

వామన రూపేణ బలిం యాచితవాన్ వామన రూపముతో బలిని యాచించెను. ఈ కథ యందలి వామనుడు విష్ణుడే! లేదా సంభజనీయః లెస్సగా, ఎంతో గొప్పగా ఆశ్రయించి సేవించ బడదగినవాడు.

:: కఠోపనిషత్ - ద్వితియాధ్యాయము, 5వ వల్లి ::

ఊర్ధ్వం ప్రాణమున్నయ త్యపనం ప్రత్యగస్యతి ।
మధ్యే వామన మాసీనం, విశ్వేదేవా ఉపాసతే ॥ 3 ॥

పూజనీయుడగు పరమాత్మ ప్రాణమును పైకి పంపుచున్నాడు. అపానమును క్రిందకు పంపుచున్నాడు. మధ్యలో అసీనుడై యున్న ఆ యాత్మను దేవతలందరు ఆరాధించుచున్నారు.

:: పోతన భాగవతము - ఆష్టమ స్కందము ::

క. మునిజన నియమధారను, జనితాసుర యువతి నేత్ర జలకణధారన్‍

దనుజేంద్రనిరాధారను, వనజాక్షుఁడు గొనియే బలివివర్జితధారన్‍.

బలిచక్రవర్తి అందించిన దానధారను వామనుడు స్వీకరించాడు. ఆ జలధార మునుల నియమాలకు ఆధారమైనది. రాక్షసస్త్రీలను కన్నీటిధారల పాలుచేసేది. రాక్షసరాజులను నిరాధారులుగా మార్చేది.

సశేషం...
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹


🌹. VISHNU SAHASRANAMA CONTEMPLATION - 152🌹

📚. Prasad Bharadwaj

🌻152. Vāmanaḥ🌻

OM Vāmanāya namaḥ

Vāmana rūpeṇa baliṃ yācitavān / वामन रूपेण बलिं याचितवान् In the form of Vāmana (a dwarf), He begged of Bali. Or can also be said to the One who is fit to be worshiped.


Kaṭhopaniṣat - Part II, Canto II

Ūrdhvaṃ prāṇamunnaya tyapānaṃ pratyagasyati,
Madhye vāmana māsīnaṃ, viśvedevā upāsate. (3)


:: कठोपनिषत् - द्वितियाध्याय ::

ऊर्ध्वं प्राणमुन्नय त्यपानं प्रत्यगस्यति ।
मध्ये वामन मासीनं, विश्वेदेवा उपासते ॥ ५.३ ॥

All deities worship that adorable One sitting in the middle, who pushes the prāṇa upward and impels apāna inward.

Śrīmad Bhāgavata - Canto 8, Chapter 20

Yajamānaḥ svayaṃ tasya śrīmatpādayugaṃ mudā,

Avanijyāvahanmūrdhni tadapo viśvapāvanīḥ. (18)

:: श्रीमद्भागवत - अष्टमस्कन्धे, विंषोऽध्यायः ::

यजमानः स्वयं तस्य श्रीमत्पादयुगं मुदा ।

अवनिज्यावहन्मूर्ध्नि तदपो विश्वपावनीः ॥ १८ ॥

King Bali, the worshiper of Lord Vāmana, jubilantly washed the Lord's lotus feet and then took the water on his head, for that water delivers the entire universe.

🌻 🌻 🌻 🌻 🌻


Source Sloka

उपेन्द्रो वामनः प्रांशुरमोघश्शुचिरूर्जितः ।अतीन्द्रस्संग्रहस्सर्गो धृतात्मा नियमो यमः ॥ १७ ॥

ఉపేన్ద్రో వామనః ప్రాంశురమోఘశ్శుచిరూర్జితః ।అతీన్ద్రస్సంగ్రహస్సర్గో ధృతాత్మా నియమో యమః ॥ ౧౭ ॥

Upendro vāmanaḥ prāṃśuramoghaśśucirūrjitaḥ ।Atīndrassaṃgrahassargo dhr̥tātmā niyamo yamaḥ ॥ 17 ॥

Continues....
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹



🌹. విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 153 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 153 🌹

📚. ప్రసాద్ భరద్వాజ

🌻153. ప్రాంశుః, प्रांशुः, Prāṃśuḥ🌻

ఓం ప్రాంశవే నమః | ॐ प्रांशवे नमः | OM Prāṃśave namaḥ

ప్రాంశుః, प्रांशुः, Prāṃśuḥ

ప్రాంశు అనగా ఉన్నతమైన లేదా పొడువైన అని అర్థము. స ఏవ జగత్త్రయం క్రమమాణః ప్రాంశు రభూత్ ఇతి ఆ వామనుడే జగత్త్రయమును తన అడుగులతో వ్యాపించుచు ప్రాంశువు అయ్యెను.

:: పోతన భాగవతము - అష్టమ స్కంధము ::

శా. ఇంతింతై, వటుఁడింతయై, మఱియుఁ దా నింతై, నభోవీథిపై

నంతై, తోయదమండలాగ్రమున కల్లంతై, ప్రభారాశిపై

నంతై, చంద్రుని కంతయై, ధ్రువుని పైనంతై, మహర్వాటి పై

నంతై, సత్యపదోన్నతుం డగుచు బ్రహ్మాండాంతసంవర్ధియై

మ. రవిబింబం బుపమింపఁ బాత్రమగు ఛత్రంబై, శిరోరత్నమై

శ్రవణాలంకృతియై గళాభరణమై సౌవర్ణకేయూరమై

ఛవిమత్కంకణమై కటిస్థలి నుదంచ ద్ఘంటయై నూపుర

ప్రవరంబై పదపీఠమై వటుఁడు దా బ్రహ్మాండమున్ నిండుచోన్‍.

దానాన్ని తీసుకొన్న వామనుడు కొద్ది కొద్దిగా ఎదిగినాడు. ఇంతవాడు అంతవాడైనాడు. అంతవాడు మరింతవాడైనాడు. క్రమక్రమంగా పెరిగిపోతున్నాడు. వరుసగా ఆకాశం కంటె మేఘమండలం కంటె, వెలుగుల రాశికంటె పైకి పెరిగాడు. చంద్రుని వరకూ, ధ్రువతారవరకూ, మహార్లోకం వరకూ, ఆ పైన సత్యలోకం వరకూ పెరుగుతూ బ్రహ్మాండమంతా నిండిపోయినాడు.

వామనుడు బ్రహ్మాండమంతా నిండిపోతున్న ఆ సమయంలో సూర్యబింబం క్రమక్రమంగా అతనికి గొడుగుగా, తరువాత శిరోమణిగా (శిరస్సున ధరించే ఆభరణం), తరువాత మకర కుండలంగా (చెవి ఆభరణం), తరువాత కంఠాభరణంగా, ఆ తరువాత బంగారు భుజకీర్తిగా (భుజాన ధరించు ఆభరణం), అటు తరువాత కాంతులీనే కంకణంగా (చేతికి ధరించే ఆభరణం), అనంతరం మొలలోని గంటగా, ఆ పైన మేలైన కాలి అందెగా, చివరకు పాదపీఠంగా ప్రకాశించింది. (వామనుడు ఎంతగా పెరిగిపోయాడో సూర్య బింబ సంబంధముతో తెలుపటం జరిగింది).

:: హరివంశము - తృతీయ ఖండము, ఏకసప్తతోఽధ్యాయము ::

తోయే తు పతితే హస్తే వామనోఽభూద వామనః ।

సర్వదేవమయం రూపం దర్శయామాస వై ప్రభుః ।

భూః పాదౌ ద్యౌః శిరశ్చాస్య చంద్రాదిత్యౌ చ చక్షుషీః ॥ 43, 44 ॥

'జలము హస్తమునందు పడగానే వామనుడు అవామనుడు (పొడగరి) అయ్యెను. అంతటి ఆ ప్రభువు సర్వదేవమయమమగు రూపమును చూపెను. అట్టి ఈతని పాదములుగా భూమియు, శిరముగా ద్యులోకమును, నేత్రములుగా చంద్రసూర్యులును అయ్యెను.'

ఈ మొదలుగా విశ్వరూపమును చూపి ఆతడు భూర్భువర్సువర్లోకములను ఆక్రమించుచు పెరిగిపోవు క్రమములో భూమిని దాటి విక్రమించుచు అతని వక్షస్థలమున చంద్రసూర్యులుండిరి. అంతరిక్షలోకమును దాటి ముందునకు ప్రక్రమించుచుండగా ఆతని నాభియందు ఆ చంద్రసూర్యులు నిలిచి ఉండిరి. ద్యులోకమును కూడా దాటుచు ఆక్రమించుచు పోవుచున్న ఆతనికి మోకాళ్ళదిగువను ఆ రవిచంద్రులు వచ్చిరి.

సశేషం...
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹


🌹. VISHNU SAHASRANAMA CONTEMPLATION - 153🌹

📚 Prasad Bharadwaj

🌻153. Prāṃśuḥ🌻

OM Prāṃśave namaḥ

One of great height. Sa eva jagattrayaṃ kramamāṇaḥ prāṃśu rabhūt iti / स एव जगत्त्रयं क्रममाणः प्रांशु रभूत् इति Appearing as a dwarf at first before Mahābali, He rose to heights transcending all the worlds.

Harivaṃśa - Canto 3, Chapter 71

Toye tu patite haste vāmano’bhūda vāmanaḥ,

Sarvadevamayaṃ rūpaṃ darśayāmāsa vai prabhuḥ,

Bhūḥ pādau dyauḥ śiraścāsya caṃdrādityau ca cakṣuṣīḥ. (43, 44)

:: हरिवंश - तृतीय खंडे एकसप्ततोऽध्यायः ::

तोये तु पतिते हस्ते वामनोऽभूद वामनः ।

सर्वदेवमयं रूपं दर्शयामास वै प्रभुः ।

भूः पादौ द्यौः शिरश्चास्य चंद्रादित्यौ च चक्षुषीः ॥ ४३, ४४ ॥

Immediately after Bali poured water in his hands with the resolve to give the gift asked for, Vāmana the dwarf became Avāmana - the opposite of a dwarf. The Lord then revealed His form which includes in it all divinities. He revealed His cosmic form, having the earth as His feet, the sky His head and the sun and moon His eyes.

🌻 🌻 🌻 🌻 🌻


Source Sloka

उपेन्द्रो वामनः प्रांशुरमोघश्शुचिरूर्जितः ।अतीन्द्रस्संग्रहस्सर्गो धृतात्मा नियमो यमः ॥ १७ ॥

ఉపేన్ద్రో వామనః ప్రాంశురమోఘశ్శుచిరూర్జితః ।అతీన్ద్రస్సంగ్రహస్సర్గో ధృతాత్మా నియమో యమః ॥ ౧౭ ॥

Upendro vāmanaḥ prāṃśuramoghaśśucirūrjitaḥ ।Atīndrassaṃgrahassargo dhr̥tātmā niyamo yamaḥ ॥ 17 ॥

Continues....
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹


07 Dec 2020