కపిల గీత - 176 / Kapila Gita - 176

🌹. కపిల గీత - 176 / Kapila Gita - 176 🌹

🍀. కపిల దేవహూతి సంవాదం 🍀

📚. ప్రసాద్‌ భరధ్వాజ

🌴 4. భక్తి యోగ లక్షణములు మరియు సాధనలు - 30 🌴

30. యచ్ఛ్రీనికేతమళిభిః పరిసేవ్యమానమ్ భూత్యాస్వయా కుటిలకుంతలబృందజుష్టమ్|
మీనద్వయాశ్రయమధిక్షిపదబ్జనేత్రమ్ ధ్యాయేన్మనోమయమతంద్రిత ఉల్లసద్భ్రు॥

తాత్పర్యము : శ్రీహరియొక్క ముఖశోభావైభవము అద్భుతమైనది. నల్లని ముంగురులచే విలసితమైన ఆ స్వామి ముఖమండలము భ్రమరములచే సేవింపబడుచున్న కమలమును తిరస్కరించుచుండును. అట్లే విశాలములై చంచలములైన ఆ భగవంతుని నేత్రములు పద్మముపై ఎగురుచున్న మీనద్వయమును తిరస్కరించుచుండును. ఉన్నతమైన భ్రూలతలచే విలసిల్లుచున్న ఆ పురుషోత్తముని ముఖారవిందమును ఎట్టి ఏమరుపాటు లేకుండా మనస్సున ధ్యానింపవలెను.

వ్యాఖ్య : ఇక్కడ ఒక ముఖ్యమైన ప్రకటన ధ్యాయెన్ మనోమయం. మనోమయం ఊహ కాదు. యోగి తనకు నచ్చిన ఏ రూపాన్ని అయినా ఊహించుకోగలడని వ్యక్తిత్వం లేనివారు అనుకుంటారు, కానీ ఇక్కడ చెప్పినట్లుగా, యోగి భక్తులచే అనుభవించబడే భగవంతుని రూపాన్ని ధ్యానించాలి. మనోమయం అంటే మనస్సులో భగవంతుని రూపాన్ని చెక్కడం. ఇది భగవంతుని రూపానికి సంబంధించిన ఎనిమిది వేర్వేరు శిల్పాలలో ఒకటిగా చేర్చబడింది. ఇది ఊహ కాదు. భగవంతుని సాక్షాత్తు స్వరూపాన్ని ధ్యానించడం వివిధ పద్ధతులలో వ్యక్తమవుతుంది, కానీ ఒక రూపాన్ని ఊహించుకోవలసి ఉంటుంది. ఈ శ్లోకంలో రెండు పోలికలు ఉన్నాయి: మొదట భగవంతుని ముఖాన్ని కమలంతో పోల్చారు, ఆపై అతని నల్లటి జుట్టును కమలం చుట్టూ గుమిగూడే తేనెటీగలతో పోల్చారు మరియు అతని రెండు కళ్ళు ఈదుతున్న రెండు చేపలతో పోల్చబడ్డాయి. తేనెటీగలు మరియు చేపలతో చుట్టుముట్టబడినప్పుడు నీటిపై తామర పువ్వు చాలా అందంగా ఉంటుంది. భగవంతుని ముఖం స్వయం సమృద్ధి మరియు సంపూర్ణమైనది. అతని అందం తామరపువ్వు యొక్క సహజ సౌందర్యాన్ని కూడా అధిగమిస్తుంది.


సశేషం..

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹




🌹 Kapila Gita - 176 🌹

🍀 Conversation of Kapila and Devahuti 🍀

📚 Prasad Bharadwaj

🌴 4. Features of Bhakti Yoga and Practices - 30 🌴

30. yac chrī-niketam alibhiḥ parisevyamānaṁ bhūtyā svayā kuṭila-kuntala-vṛnda-juṣṭam
mīna-dvayāśrayam adhikṣipad abja-netraṁ dhyāyen manomayam atandrita ullasad-bhru

MEANING : The yogi then meditates upon the beautiful face of the Lord, which is adorned with curly hair and decorated by lotuslike eyes and dancing eyebrows. A lotus surrounded by swarming bees and a pair of swimming fish would be put to shame by its elegance.

PURPORT : One important statement here is dhyāyen manomayam. Manomayam is not imagination. Impersonalists think that the yogī can imagine any form he likes, but, as stated here, the yogī must meditate upon the form of the Lord which is experienced by devotees. Manomayam is a carving of the form of the Lord within the mind. This is included as one of the eight different carvings of the form of the Lord. It is not imagination. Meditation on the actual form of the Lord may be manifested in different manners, but one should not conclude that one has to imagine a form. There are two comparisons in this verse: first the Lord's face is compared to a lotus, and then His black hair is compared to humming bees swarming around the lotus, and His two eyes are compared to two fish swimming about. A lotus flower on the water is very beautiful when surrounded by humming bees and fish. The Lord's face is self-sufficient and complete. His beauty defies the natural beauty of a lotus.


Continues...

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹